Dlaczego dziecko tak się zachowuje? – pytają rodzice. Przecież jest prawidłowo wychowywane, uczy się je dobroci, wskazuje się dobre przykłady z filmów i książek. Ale maluch nie zachowuje się tak jak go uczą. Czasami postępuje zupełnie odwrotnie, mimo wszystkich uświadomień. Gdzie on się tego nauczył? Jego rodzice są godnymi, szanowanymi ludźmi, zachowują się należycie, prawidłowo!
Dziecko tak się zachowuje, ponieważ jego rodzice tak się zachowują. Psycholodzy dziecięcy o tym wiedzą. Jest to jednak ukryte, utajone zachowanie; dorośli potrafią się maskować. Strategie zachowań są te same, choć głęboko ukryte w głębi duszy, w podświadomości. Chłopczyk wściekle tupie nóżkami, ryczy wniebogłosy i ściska piąstki, jeśli coś mu nie odpowiada? A tata chłopca nóżkami nie tupie, ale odczuwa wściekłość w pracy i w domu. Zacząłby też ryczeć wniebogłosy, lecz kora mózgowa jest już wykształcona i uformowana, więc zakazy są przyswojone. W głębi takiej osoby, w niekorzystnej sytuacji, krzyczy wściekający się chłopiec. Nikt nie widzi tego wściekającego się chłopca wewnątrz dorosłego mężczyzny. Synek natomiast widzi, czuje i odwzorowuje z dokładnością! Odwzorowuje i kopiuje ze szczegółami ukryte zachowanie ojca.
Dziewczynka skomle i narzeka? Ciągle ją ktoś krzywdzi i denerwuje? Ziarenko grochu ukryte pod stertami puchowych pierzyn, na przykład? To wewnątrz mamy znajduje się taka sama płakliwa dziewczynka. Ciągle szuka powodu do narzekań i lamentów, a potem piskliwie popłakuje, żądając uwagi i współczucia. Dziecko jest w stanie wszystkim się podzielić, potrafi szczerze współczuć, jest gotowe każdemu pomóc? Oznacza to, że rodzic jest taki. Tyle że życie nauczyło go ukrywać zbytnią dobroć. A czasem dziecko tylko patrzy, żeby wziąć łopatkę i komuś z całej siły przyłożyć, bo jego tata też z przyjemnością okładałby wszystkich łopatą . Tyle że mu nie wolno, a jego dziecko może. Jest jeszcze małe i nie umie maskować swojej strategii, którą rodzic z powodzeniem ukrył nawet przed sobą.
Przy czym powtarza zachowanie rodzica najbardziej utalentowane, wrażliwe i spostrzegawcze ze wszystkich dziecko, jeśli jest ich kilkoro. Naśladuje rodzica to dziecko, które najbardziej jest do niego przywiązane. To, które ma rodzica za idola i bóstwo. Właśnie to dziecko będzie odtwarzać utajone zachowanie ukochanego rodzica, matki lub ojca.
Dlatego, w przypadku problemów z zachowaniem dziecka najlepiej jest zacząć zmieniać siebie. Należy przyznać, że dziecko odtwarza nasze modele zachowania i reakcje emocjonalne, niezależnie od tego jak bardzo próbujemy je ukryć. Nawet przed nami samymi. Dzieci doskonale wszystko czują. Reagują nie na pouczające słowa, lecz na modele i strategie naszego zachowania, otwarcie je demonstrując…
Warto zrozumieć własne reakcje i nieco nad nimi popracować. Wówczas zachowanie dziecka ulegnie poprawie. Nie jest jednak to łatwe, zacząć od siebie…
Anna Kirjanowa
zen.yandex.ru/media/anna_kiryanova
Tłumaczenie: Tatiana Jankowska